Strategie en veranderingsscenario's
Waar we in voorgaande blogs hebben gesproken over verandering en "transitie", het ontwikkelen van een communicatieplan, gaan we nu dieper in op de scenario's die verandering kunnen doorvoeren. Uiteraard zijn deze veranderingen, pure wijzigingen en/of aanpassingen van de strategie, ook toepasbaar op een familiale onderneming.
Na de formulering van een gegeven bedrijfsstrategie wordt deze nauwgezet uitgevoerd. Echter periode na periode noopt het Management om o.w.v. marktevoluties, interne verschuivingen of optimalisatietrajecten, de initiële bedrijfsstrategie bij te stellen en te veranderen.
Wat is een bedrijfsstrategie ?
Een bedrijfsstrategie kan men in feite omschrijven als:
"...een keuze die een familiebedrijf dient te maken op welke manier de bedrijfsdoelstellingen zullen worden gehaald, en welke middelen daarvoor zullen worden ingezet, m.n. :
- WAT gaan we doen (acties, activiteiten)
- WAAROM gaan we dit doen (redenen, drijfveren)
- WIE gaat dit doen (actoren, rollen)..."
Wanneer treedt nu verandering op ?
Wel op het ogenblik dat er door interne en/of externe factoren 2 dimensies van de bedrijfsstrategie dreigen te wijzigen. Ofwel de WAT, ofwel de WIE, ofwel de WAAROM.
Dit is een cruciaal onderwerp dat zeker dient te belanden op de tafel van de Raad van Advies (RvA), de Raad van Bestuur (RvD) en het Management.
Vaak lopen familiale bedrijven willens nillens tegen beperkingen aan zoals, 'kost wat kost de status quo aanhouden, en niets veranderen', 'we hebben het altijd zo gedaan waarom anders gaan werken , 'blijven doen wat we doen', 'daar hebben we al veel geld mee verdiend, dat is bewezen', en ' dat is niet mogelijk bij ons'...
De taak van de sturende organen (RvA, RvB en het Management) bestaat erin om het levensbelang van het doorvoeren van noodzakelijke strategische koerswijzigingen aan te tonen, omdat:
- Men zich niet mag laten verrassen
- Een concurentieel voordeel niet mag opgeofferd worden
- Het bedrijfsmodel moet evolueren
- Er infiltratie komt van nieuwe spelers
- Men alert dient te blijven bij succes, enz.
Mogelijke veranderingsscenario's
In de typering van strategische koerswijzigingen onderkennen we een 5-tal scenario's:
- De herstructurering: reduceren van acties, activiteiten (WAT) OF verminderen van actoren, rollen (WIE), bij gelijke redenen, drijfveren (WAAROM)
- De inkrimping: reduceren van acties, activiteiten (WAT) EN verminderen van actoren, rollen (WIE), bij gelijke redenen, drijfveren (WAAROM)
- De verdieping: uitbreiden van acties, aactiviteiten (WAT) OF vermeerderen van actoren, rollen (WIE), bij gelijke redenen, drijfveren (WAAROM)
- De verruiming: uitbreiden van acties, activiteiten (WAT) EN vermeerderen van actoren, rollen (WIE), bij gelijke redenen, drijfveren (WAAROM)
- De transformatie: wijzigen van acties, activiteiten (WAT), OF wijzigen van actoren, rollen (WIE) OF wijzigen van redenen, drijfveren (WAAROM)
Revolutie vs. evolutie
Binnen elke context is verandering aan de orde. Maar de aandachtige lezer zal ook wel beseffen dat we niet moeten veranderen om te veranderen. Inderdaad de logica zegt, voer een revolutie door waar het nodig is, waar het moet gezien de interne en externe factoren die erom vragen. Echter laat evolutie plaatsvinden waar het kan.
Er schuilt steeds wel een addertje onder het gras, want inspelen op zgn. opportuniteiten / interne & externe factoren kan aanleiding geven tot het ondermijnen van de bedrijfsstrategie op zich.
Voorbeelden van interne factoren:
- Financieel, kapitaalnood bij uitstap van een familiant
- Onvermijdbare opvolgingsproblematiek bij een aanhoudend dispuut binnen één generatie
- Persoonlijke beweegredenen van een familiant
Voorbeelden van externe factoren:
- Veranderend economisch klimaat, bvb. wegvallen van exportmogelijkheden
- Veranderende consumentenvoorkeur, bvb. meer aanhuisleveringen
- Nieuwe markten, bvb. moeten evolueren van producent naar dienstverlener
- Nieuwe technologie, bvb. block chain in de logistiek
- Acties van concurrenten, bvb. maktconsolidatie
- Acties van partners, bvb. logistieke integratie
Key Take Away:
Verandering is normaal. Verandering is speciaal. Er is dus aandacht nodig om met de indicaties van intern en extern de bedrijfsstrategie te toetsen op zijn/haar validiteit. Rva, RvB, en Management van het familiale bedrijf dienen daarvoor blijvend ogen en oren te openen, omdat revolutie en evolutie nu nauw verbonden zijn met ondernemerschap.
Voor meer uitleg en vragen, neem gerust contact.
Fipacon Bvba